लेख-समिक्षण

आर्त आवाज लोपला

Za|Ð M§Mb `m E|er dfmªÀ`m Jm`H$mZo ZwH$VmM OJmMm {Zamon KoVbm. n§Om~r Hw$Qw>§~mV OÝ_mbm `oD$ZgwÕm Ë`m§À`m AmdmOmda gy\$s e¡brMm à^md A{YH$ hmoVm. Xÿê$Z `oV Agë`mMm Am{U Xÿada OmV Agë`mMm Am^mg {Z_m©U H$aUmam Ë`m§Mm AmdmO AmìhmZmË_H$ hmoVm. Ë`m_wioM ^OZmÀ`m Xþ{Z`oV Zmd H$_dm`bm Ë`m§Zm doi bmJbm Zmhr. AJXr Z¡g{J©H$arË`m Ë`m§Zr AmV© ñdamV Jm{`bobr JmUr a{gH$m§Zm _§Ì_w½Y H$arV AgV.
Jm`H$ Za|Ð M§Mb `m§À`m OmÊ`m_wio g§JrV {dídmV Or nmoH$ir {Z_m©U Pmbr Amho, Vr H$m`_ OmUdV amhrb. AmËå`mbm na_mËå`mer VÐÿn H$am`bm bmdUmam AmdmO Amnë`mVyZ Jobm Amho. AWm©V, Ë`m§Mm AmdmO Amnë`mgmo~V Zoh_r amhUma Amho. Xþê$Z Am{U H$mhr jUm§gmR>r EoH$bm Var AmoiIVm `oB©b, Agm hm AmdmO. Amnë`mH$S>rb {MÌnQ>m§_YyZ Ë`m§À`m AmdmOmVrb OmXÿMm dmna ~è`mM à_mUmV Ho$bm Jobm; na§Vw ^OZ, OmJaUmÀ`m JmÊ`m§Mo Vo ~mXehm hmoVo. A_¥Vga_Ü`o OÝ_bobo M§Mb {X„rV ñWm{`H$ Pmbo hmoVo. Joë`m ~è`mM {Xdgm§nmgyZ Vo AmOmar hmoVo. ewH«$dmar Xþnmar `m E|er dfmªÀ`m Jm`H$mZo OJmMm {Zamon KoVbm. n§Om~r Hw$Qw>§~mV OÝ_mbm `oD$ZgwÕm Ë`m§À`m AmdmOmda gy\$s e¡brMm à^md A{YH$ hmoVm. Xÿê$Z `oV Agë`mMm Am{U Xÿada OmV Agë`mMm Am^mg {Z_m©U H$aUmam Ë`m§Mm AmdmO AmìhmZmË_H$ hmoVm. Ë`m_wioM ^OZmÀ`m Xþ{Z`oV Zmd H$_dm`bm Ë`m§Zm doi bmJbm Zmhr. Ë`m§À`m AmdmOmV XX©hr hmoVm Am{U JmoS>dmhr hmoVm. na§Vw Ë`mhÿZ A{YH$ hmoVr Vr H$iH$i Am{U Vi_i. Vr gy\$s Jm`H$m§_Ü`oM gm_mÝ`V… nmhm`bm {_iVo. Ë`m§À`m Jù`mbm H$moUË`mhr àH$maÀ`m BboŠQ´>m°{ZH$ B§{O{ZA[a¨JMr JaO ZìhVr. AJXr Z¡g{J©H$arË`m Ë`m§Zr Jm{`bobr JmUr a{gH$m§Zm _§Ì_w½Y H$arV AgV. Ho$di ^OZ-H$sV©ZM Zìho Va ~w„o ehm `m§À`mgma»`m geº$ ^º$H$dtÀ`m aMZm bmoH$ì`dhmamV AmUÊ`mMo lo` Za|Ð M§Mb `m§ZmM OmVo.
“~oeH$ _§{Xa-_pñOX VmoS>mo’ `m Ë`m§Zr Jm{`boë`m amO H$nya `m§À`m “~m°~r’ {MÌnQ>mVrb JmÊ`mZo Ë`m§Zm {d{eï> AmoiI {_idyZ {Xbr. Ë`mÀ`m nwT>À`mM dfu Amboë`m “~oZm_’ {MÌnQ>mVhr Ë`m§Zr EH$ A{dñ_aUr` JrV Jm{`bo. EdT>oM Zìho Va Jm`H$mMr ^y{_H$mhr nS>Úmda gmH$mabr. “VyZo _wPo ~wbm`m eoamdmbr`o’ ho _moh§_X a\$s `m§À`mgmo~V M§Mb `m§Zr Jm{`bobo JrV H$moU {dgê$ eHo$b? M§Mb `m§À`m AmdmOmMo {díbofU H$am`Mo R>a{dë`mg Ë`m§Mo Ambmn ho Ë`m§Mo ~bñWmZ Amho. bhar {Z_m©U H$aUmam gwaob AmdmO Am{U Ë`mV Agbobr Vi_i doJù`mM {dídmV KoD$Z OmUmar Amho. Anojonojmhr nmVi Am{U JmoS> Agm hm AmdmO EoH$ë`mda Ago dmQ>Vo H$s, hm AmdmO {deofËdmZo àmW©Zm JmÊ`mgmR>rM ~Z{dbm Jobm Amho. Ooìhm ì`º$s XodmMm Ymdm H$aVo qH$dm Ooìhm XodmOdi H$mhrVar _mJm`Mo AgVo Voìhm ì`º$sÀ`m AmdmOmV AmnmoAmnM EH$ àH$maMm Omoa {Z_m©U hmoVmo. hm Ymdm XodmZo gËda EoH$mdm BVH$m AmV© hmoVmo. AZwn ObmoQ>m `m§Mr »`mVr ^OZg_«mQ> åhUyZ Z§Va Pmbr; na§Vw VËnydu Ë`m joÌmV M§Mb `m§MrM hþHy$_V hmoVr. AZwn ObmoQ>m `m§À`m AmdmOmV emór` g§JrVmMm JmoS>dm OmUdVmo, Va M§Mb `m§À`m AmdmOmV bmoH$g§JrVmMo nma§n[aH$ d¡^d OmUdVo. M§Mb AmO Amnë`mV Zgbo Var gd©gm_mÝ`m§Mm ^OZ Jm`H$ åhUyZ Vo H$m`_ Amnë`mV amhVrb. Jm`H$m§À`m AmJm_r AZoH$ {nT>çm§Zm M§Mb `m§À`mH$Sy>Z ~aoM {eH$m`bm {_iob.
“VyZo _wPo ~wbm`m eoamdmbr`o’ ho Za|Ð M§Mb `m§Mo ^OZ {deof bmoH${à` Pmbo. M§Mb ho bhmZnUmnmgyZM Amnë`m _mVm{nË`m§~amo~a d¡îUmoXodrÀ`m Xe©Zmbm OmV AgV. d¡îUmoXodrer _mPo _mVm Am{U nwÌ Ago ZmVo Amho, Ago Vo gm§JV. H$moamoZm _hm_mar_wio \$º$ `mdfuM Vo d¡îUmoXodrÀ`m Xe©Zmbm Ambo ZìhVo. AÝ`Wm Ë`m§Mm {ZË`Zo_ AIoan`ªV H$YrM MwH$bm Zmhr. gXm hgV_wI Am{U Iwë`m ñd^mdmMo M§Mb gdmªZm Amnbogo H$ê$Z KoV. d¡îUmoXodrMo ñWmZ Agbobo H$Q>am Jmd ho Amnbo Ka AgyZ, VoWrb a{hdmgr Amnbo Hw$Qw>§~r` AmhoV Ago Vo _mZV. H$Q>am `oWrb KamKamV Am{U qMVm_Ur _§{XamV Vo bhmZnUmnmgyZM d¡îUmoXodrMr ^OZo JmV AgV. H$mim~amo~a Vo Iyn bmoH${à` Pmbo; na§Vw d¡îUmoXodrÀ`m àmMrZ Jwhog_moarb àm§JUmV ^OZ àñVwV H$aV am{hbo. H$mbm§VamZo H$Q>am Jmd _moR>o Pmbo, Voìhm 1988 Z§Va VoWrb AmYma {e{~amV M§Mb ^OZ JmD$ bmJbo. Zddfm©À`m àma§^r Vo H$Q>am Jmdmbm ^oQ> XoV Am{U d¡îUmoXodrMo Xe©Z KoV. EH$Xm _w§~B©V aoH$m°{S>ªJ Agë`m_wio Vo Zddfm©a§^r XodrÀ`m Xe©Zmbm OmD$ eH$bo ZmhrV. “”Ë`mdoir aoH$m°{S>ªJ gwê$ AgVmZm _mPm AmdmOM \w$Q>oZm,” Ago Ë`m§Zr EH$m _wbmIVrV gm§{JVbo hmoVo. Ë`mZ§Va AmnU VmVS>rZo H$Q>am `oWo OmD$Z XodrMo Xe©Z KoVbo Ago Vo åhUmbo hmoVo.
Ë`m§À`m OrdZmVrb Ago AZoH$ {H$ñgo Vo Zoh_r ñdV…M gm§JV AgV. Vã`oV Iam~ Agë`mMo H$maU gm§JyZ AmnU JmÊ`mMo Am_§ÌU ZmH$mabo Voìhmhr Amnbm AmdmO Jobm hmoVm, Ago Vo gm§JV. ~m°~r {MÌnQ>mVrb JmUo {hQ> Pmë`mZ§Va AmnU {MÌnQ>mVrb Jm`H$ Pmbmo, hr Zem Ë`m§Zm MT>br hmoVr. Ë`m_wio OmJaUmÀ`m H$m`©H«$_m§Zm ZH$ma Úm`bm Ë`m§Zr gwédmV Ho$br. EH$m ñQ>oO emogmR>r Ë`m§Zm AmJè`mbm Om`Mo hmoVo. {VWo OmÊ`mnydu Ë`m§Zr H$mbr_mVoÀ`m _§{XamV Xe©Z KoVbo. Hw$UrVar Ë`mdoir XodrMo EH$ JrV åhUm`bm gm§{JVbo, na§Vw Vã`oVrMo H$maU XoD$Z Ë`m§Zr ZH$ma {Xbm hmoVm. Ë`mM amÌr EH$m H$m{b^º$mZo Ë`m§Zm ^oQ>m`bm ~mobmdbo. na§Vw Ë`m§Zr hoM H$maU gm§JyZ nwÝhm ZH$ma {Xbm. Xþgè`m {Xder AmJam `oWo nmohmoMVmM Amnbm AmdmO ~gbm, Ago M§Mb gm§JV AgV. {ejU KoV AgVmZm EH$Xm M§Mb `m§Mm ^y{_VrMm nona hmoVm Am{U Ë`mM {Xder M§S>rJS>_Ü`o EH$m g§JrV ñnY}gmR>r Ë`m§Zm Om`Mo hmoVo. H$m` H$amdo, ho Ë`m§Zm g_OV ZìhVo. _J Ë`m§Zr H$m{b_mVoÀ`m _§{Xamg_moa narjobm Ý`md`mMo gm{hË` R>odbo Am{U ñnY}bm Jobo. {VWo Ë`m§Zr ~w„o ehm `m§Mo EH$ JrV Jm{`bo Am{U Q´>m°\$s qOH$br. `m gmXarH$aUm_wioM Amnë`mbm _w§~B©bm OmÊ`mMr g§Yr {_imbr Am{U ~m°~r {MÌnQ>mVrb JmUo JmÊ`mMr g§Yr {_imbr, Ago Vo gm§JV AgV.
XodrMr OmJaUJrVo hr M§Mb `m§Mr Img AmoiI hmoVr. Ë`mMà_mUo “{_S>ZmBQ> qgJa’ åhUyZhr Vo AmoiIbo OmV AgV. M§S>rJS>_Ü`o n{hbo ~{jg Ë`m§Zr Á`m JrVmda {_i{dbo, Ë`m~ÔbMr H$hmUrgwÕm AO~ Amho. M§Mb `m§Zr {Xboë`m _m{hVrZwgma, “”M§S>rJS>_Ü`o nH$moS>çm§Zm Vb`m Ago åhUVmV. _r Vb`m KoVbo hmoVo, Vo añË`mV nS>bo. na§Vw H$mJX _mÂ`m hmVmV am{hbm Am{U Ë`m H$mJXmda ~w„o emh `m§Mm Vmo H$m{\$`m {b{hbobm hmoVm. VmoM JrV _r n§Om~r bmoH$g§JrVmÀ`m e¡brV ~m§YyZ gmXa Ho$bm Am{U A°dm°S>© qOH$bo.” EH$m _wbmIVrV Ë`m§Zr gm§{JVbo hmoVo H$s, {MÌnQ>mV `oUo ho Ë`m§Mo ñdßZ H$YrM ZìhVo. H$m{\$`m JmUmè`m§Mm EH$ g_yh doJdoJù`m eham§_Ü`o H$m`©H«$_ H$arV Ago. Ë`m g_yhmV Ë`m§Mr {ZdS> Pmbr. EH$m H$m`©H«$_mgmR>r Ë`mdoir Ë`m§Zm 65 én`o _mZYZ {_iV Ago. `m g_yhmÀ`m Xm¡è`mVrb eodQ>Mm H$m`©H«$_ _w§~B©V hmoVm. {VWo n§Om~ Agmo{gEeZZo ~¡gmIr CËgdmMo Am`moOZ Ho$bo hmoVo. H$m`©H«$_mbm {MÌnQ>{dídmVrb bmoH$hr Ambo hmoVo. Ë`mdoir M§Mb `m§Zr Jm{`bobm ~w„o emh `m§Mm H$m{\$`m IynM bmoH${à` Pmbm hmoVm. _w§~B©Vrb ~¡gmIrÀ`m H$m`©H«$_mV Vmo H$m{\$`m gmXa H$arV AgVmZm g_moa amO H$nya `m§À`mgh AZoH$ _mÝ`da g_moa ~gbo hmoVo. M§Mb ho amO H$nyaMo MmhVo Agë`m_wio Ë`m§À`mV doJimM Omoe {Z_m©U Pmbm hmoVm. H$m{\$`m EoH$ë`mda amO H$nya ho M§Mb `m§Zm J«rZ ê$__Ü`o `oD$Z ^oQ>bo Am{U Xþgè`m {Xder Ama. Ho$. ñQw>{S>`moV ~mobmdbo. Amnë`m ~m°~r `m AmJm_r {MÌnQ>mV Vw_Mo JmUo Agob, Aer KmofUm amO H$nya `m§Zr Ë`mdoir Ho$br hmoVr Am{U M§Mb `m§Mm AmZ§X JJZmV _mdoZmgm Pmbm hmoVm. Ë`mZ§Va Ë`m§Zr {MÌnQ>m§_YyZ AZoH$ JmUr Amnë`m d¡{eîQ>çnyU© AmdmOmV Jm{`br Am{U Vr bmoH${à` Pmbr. _m eoamodmbrÀ`m `m ^º$mbm Am{U Ë`mÀ`m AmV© ñdambm g§JrVem¡{H$Z H$Yrhr {dgaUma ZmhrV.
– gmoZ_ na~

Check Also

चिंतनशील दिग्दर्शकाचा निरोप

चित्रपटाच्या माध्यमाचा वापर समाजाला आरसा दाखविण्यासाठी करणार्‍या मोजक्या दिग्दर्शकांमध्ये श्याम बेनेगल यांचा समावेश होतो. बॉलिवूडच्या …

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *